28 maja 2024 r. w Szkole Podstawowej im. Zofii Kossak w Pierśćcu odbył się Powiatowy
Gwarowy Konkurs Recytatorski „Tu sóm moji korzynie”. D udziału w 16. edycji konkursu
organizatorzy: pierściecka szkoła oraz Stowarzyszenie ,,Nasz Pierściec” zaprosili
wychowanków przedszkoli i uczniów szkół podstawowych z powiatu cieszyńskiego, gminy
Jasienica oraz Zaolzia w Republice Czeskiej.

W tym roku w konkursowe szranki stanęło 87 recytatorów z 24 miejscowości naszego
regionu: Strumienia, Zabłocia, Pruchnej, Pogórza, Jaworzynki, Harbutowic, Simoradza,
Ogrodzonej, Iskrzyczyna, Dębowca, Goleszowa, Bażanowic, Brennej, Iłownicy, Jasienicy,
Świętoszówki, Koniakowa, Górek Wielkich, Górek Małych, Wisły, Kiczyc, Pierśćca,
Skoczowa i Mnicha – od Beskidów aż po (prawie) Jezioro Goczałkowickie.

Jury w składzie: Lidia Lankocz – przewodnicząca, Ilona Kozieł, Joanna Radwan-Kmiecik,
Leszek Richter, Tomasz Sochacki i Kamil Czaiński, po wysłuchaniu prezentacji uczestników
konkursu, podjęło decyzję o przyznaniu następujących nagród i wyróżnień:

PRZEDSZKOLA:

1. miejsce – Karol Gawlas (Przedszkole Publiczne nr 1 w Brennej)
2. miejsce – Eliza Salanki (ZSP nr 2 w Wiśle)
3. miejsce – Hanna Melcer (ZSP nr 1 w Wiśle)
   wyróżnienie – Alicja Sroka (PP w Świętoszówce) oraz Hanna Poloczek (PP nr 1 w Górkach
   Małych).

KLASY I – III:

1. miejsce – Iga Rynkar (SP im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK w Dębowcu)
2. miejsce – Antonina Polok (SP nr 1 w Jaworzynce)
3. miejsce – Grzegorz Gawlas (SP nr 1 im. J. Korczaka w Brennej) oraz Iga Wałach (ZSP nr 1
   w Wiśle)
   wyróżnienie – Zuzanna Pońc (SP im. P. Kojzara w Mnichu) oraz Martyna Cieślar (ZSP nr 2 w
   Wiśle).

KLASY IV – VI:

1. miejsce – Julia Pilch (SP nr 5 w Wiśle) oraz Igor Legierski (ZSP w Pruchnej)
2. miejsce – Hubert Małyjurek (SP nr 2 w Jaworzynce)
3. miejsce – Emilia Pilch (SP nr 2 im. A. Mickiewicza w Wiśle) oraz Jan Rucki (SP nr 1 w
   Jaworzynce)
   wyróżnienie – Amelia Machej (SP nr 3 im. Jana Pawła II w Skoczowie).

KLASY VII – VIII:

1. miejsce – Maja Pliszczyńska (SP nr 5 w Wiśle)
2. miejsce – Zofia Łupieżowiec (SP nr 1 w Jaworzynce)
3. miejsce – Maria Dragon (SP nr 2 w Jaworzynce)

wyróżnienie: Barbara Gwizdoń (ZSP w Pogórzu) oraz Martyna Pawlus (SP nr 8 im. K.
Bochenek w Skoczowie).

SCENKI RODZAJOWE:

1. miejsce: grupa z SP nr 2 w Jaworzynce (Natalia Ganderak, Maria Dragon, Paweł Pudalik,
   Zuzanna Jałowiczor)
2. miejsce – grupa ze SP im. Z. Kossak w Pierśćcu (Barbara Kubieniec, Iga Morcinek, Oliwier
   Sojka, Piotr Kuciej, Krzysztof Wojtczak)
3. miejsce – grupa z SP im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK w Dębowcu (Julia Figura,
   Wiktoria Franek, Emilia Haratyk)
   wyróżnienie – duet z ZSP w Kiczycach (Anabella Jankowska, Julia Cymorek).

Tematyka wygłaszanych tekstów – opowiadań lub wierszy napisanych gwarą cieszyńską –
była bardzo różnorodna. Dotyczyła prac w domu i na polu (np. ,,Wykopki” Antoniego Kretka,
,,Straszok na wróble” Heleny Stoszek, ,,Chlebiczek” Ireny Branc), miejsca pochodzenia i
życia rodzinnego (np. ,,Mój ród” Wandy Mider, ,,Starka a starzik” Tomasza Sochackiego,
,,Janiciek Borociek” Jana Probosza), lat szkolnych i wychowania (,,Jo już nie bydym do
szkoły chodził” Anny Musioł czy ,,Jak mnie tatulek chcioł nauczyć moresu” Eweliny
Rynkar), a także dawnych tradycji, obrzędów i ważnych wydarzeń w życiu mieszkańców
(,,Wiesieli w Jaworzynce” i ,,Rajd” Andrzeja Dragona, ,,Zabijaczka we Wiśle”
Zuzanny Bujok).

Jak zauważył jeden z jurorów, Leszek Richter, folklorysta z Jabłonkowa na Zaolziu,
wśród recytatorów (od najmłodszej do najstarszej grupy wiekowej) wzrasta poziom
autentyczności gwary cieszyńskiej i interpretacji głosowej tekstów, a także zwraca uwagę
coraz większa dbałość o dobór elementów ubioru regionalnego. To wszystko cieszy,
zwłaszcza, że mowa naszych starek i starzyków, dawne zwyczaje, zajęcia ludności wiejskiej
coraz szybciej odchodzą w niepamięć.

Współorganizatorem wydarzenia po raz drugi został Powiat Cieszyński, który
dofinansował zakup nagród dla laureatów. Konkurs wsparła grantem Gmina Skoczów w
ramach konkursu ofert na 2024 rok. Jak co roku nie zawiedli sponsorzy – lokalne firmy i
przedsiębiorcy, którym należą się szczere podziękowania.
Przedsięwzięcie objęli honorowym Patronatem: Janina Żagan – Starościna Cieszyńska oraz
Rajmund Dedio – Burmistrz Skoczowa.

Danuta Oczadły